Ξανασκέφτομαι το παρελθόν σημαίνει ξαναψάχνω τον εαυτό μου, επαναπροσδιορίζω τις αξίες μου, ξαναανακαλύπτω το παρόν μου και αναπροσανατολίζω το μέλλον μου

Dialoghi Ateniesi: Rethink the past (Palazzo Atemps, Roma, 1.12.14)

H παρέμβαση του Πρέσβη της Ελλάδας, Κου Θεμιστοκλή ΔΕΜΙΡΗ

Πρώτα απ όλα θέλω να ευχαριστήσω για την πρόσκληση και κυρίως να ευχαριστήσω το ίδρυμα Ωνάση, που μεταφέρει, με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου της Σαπιέντζα τους διαλόγους των Αθηνών στη Ρώμη, και μάλιστα με ένα θέμα οικείο και καθοριστικής σημασίας και για τις δύο ιστορικές πρωτεύουσες: Rethink the past. Γιατί και για τις δυο πρωτεύουσες, δηλαδή για τους κατοίκους της, το παρελθόν είναι συνεχώς και σχεδόν πιεστικά, παρόν.

Όλοι ξέρουμε ότι το παρόν, στην πραγματικότητα, δεν διαρκεί παρά ελάχιστα. Κάποια κλάσματα του δευτερολέπτου, που από τη στιγμή που τα ζεις γίνονται αμέσως παρελθόν. Κάτι που έγινε και δεν αλλάζει, μπορεί όμως να αλλάξει εσένα, να αλλάξει εμάς τους ίδιους.

Γιατί το παρελθόν ατομικό ή συλλογικό, το παρελθόν το δικό μας ή των άλλων, υπάρχει για να μας προσδιορίζει. Τελικά, ως άτομα, ως έθνη, ως λαοί, ως πολιτισμοί, σε σημαντικό βαθμό είμαστε το παρελθόν μας. Ένα παρελθόν που μπορεί να λειτουργεί όμως και ως εφαλτήριο και ως τροχοπέδη. Και ως έμπνευση και ως αποτροπή. Και ως τύψη και ως ελπίδα.

Το κρίσιμο στοιχείο είναι πάντα η χρήση του. Το παρελθόν το ενστερνίζεσαι ή το απωθείς; To προβάλλεις ή το προσβάλλεις; Το τιμάς ή το ατιμάζεις;Το χρησιμοποιείς ή το αγνοείς; Το αποδέχεσαι ή το αλλοιώνεις; Το περιχαρακώνεις ή το διαδίδεις; To εξαφανίζεις ή το συντηρείς; Μήπως κρύβεις το δικό σου και κλέβεις των άλλων; Η μήπως τελικά τα κάνεις όλα, ανάλογα με τις ανάγκες και εκτιμήσεις του στιγμιαίου παρόντος και του αβέβαιου αλλά πιθανού και επιθυμητού μέλλοντος;

Το παρελθόν είναι για να το κοιτάς και να το επισκέπτεσαι . Όμως δεν μπορείς να πηγαίνεις μπροστά, κοιτώντας μόνο πίσω. Και βεβαίως καλό είναι να επισκέπτεσαι, αλλά για να ξαναφύγεις κάποτε. Βεβαίως πρέπει να το γνωρίζεις. Δεν είναι τυχαίο ότι και η λέξη «Ιστορία» προέρχεται από τη λέξη «οιδα», γνωρίζω. Η γνώση του παρελθόντος όμως δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μέσο. Το παρελθόν είναι ένα λιμάνι, όπου φτάνεις για να ξαναφύγεις .

Τελικά, τώρα που το σκέφτομαι: έκανα λάθος.Όχι. Δεν είμαστε το παρελθόν μας. Αυτό που μας προσδιορίζει δεν είναι τόσο το παρελθόν μας, όσο ο τρόπος με τον οποίο το χειριζόμαστε. Για αυτό και έχει σημασία το να ξανασκέφτεσαι το παρελθόν. Γιατί ξανασκέφτομαι το παρελθόν «rethink the past», σημαίνει ξαναψάχνω τον εαυτό μου, επαναπροσδιορίζω τις αξίες μου, ξαναανακαλύπτω το παρόν μου και αναπροσανατολίζω το μέλλον μου.

Έχει λοιπόν κανείς αμφιβολίες για την πραγματικά μεγάλη σημασία του σημερινού συνεδρίου;

Καλή Επιτυχία Ευχαριστώ πολύ.